7.0 PEMBENTUKAN INTERAKSI DALAM BILIK PEMBELAJARAN
KONSEP INTERAKSI
Interaksi ialah satu proses yang berlaku di antara
sekurang-kurangnya dua pihak. Istilah dua pihak bermaksud sama ada ia merupakan
orang perseorangan ataupun sekumpulan manusia. Interaksi bermaksud proses
saling bertindak, saling mempengaruhi antara satu sama lain.
KONSEP BILIK PEMBELAJARAN
Bilik pembelajaran ialah setiap ruang yang di khaskan di
sekolah untuk guru dan pelajar bagi proses pengajaran dan pembelajaran
dilaksanakan yang terdiri dari bilik darjah, makmal, studio dan lain-lain.
Setiap bilik pembelajaran tersebut menjadi keutamaan untuk sesi pengajaran dan
pembelajaran untuk interaksi berkesan.
PEMBENTUKAN INTERAKSI
Pembentukan interaksi dalam bilik pembelajaran dilihat bagaimana
guru dapat mewujudkan interaksi yang berkesan didalam bilik pembelajaran.
Tambahan lagi, interaksi dalam bilik pembelajaran boleh dilihat daripada 2
sudut iaitu interaksi antara individu dan interaksi antara individu dengan alam
sekitar. Semasa di tempat kajian situasi interaksi ini terlihat berjalan dengan
baik namun masih mematuhi SOP yang di arahkan oleh KPM untuk kesejahteraan
semua. Contoh–contoh interaksi yang berlaku ketika pemerhatian yang dijalankan
dalam bilik pembelajaran di sekolah kajian ialah seperti berikut:
(i) Apabila guru bercakap dengan pelajar.
(ii) Apabila pelajar bercakap antara satu sama lain.
(iii) Apabila pelajar membuat soalan daripada buku kerja
mereka.
(iv) Apabila seorang pelajar membuat pembentangan projek mata pelajaran melalui satu persembahan Power Point dan perbincangan spontan.
JENIS INTERAKSI YANG SERING BERLAKU ATAU TERJADI
1) Percakapan Guru
Interaksi ini adalah pengaruh langsung yang mana kaedah secara bersyarah (memberi arahan & mengkritik) dan merupakan interaksi satu hala sahaja & penglibatan murid-murid adalah pada tahap minima. Selain itu percakapan duru juga pengaruh tidak langsung yang berlaku secara menyoal (menerima perasaan & memberikan dorongan) untuk membina suasana interaksi yang positif di dalam bilik pembelajaran.
2) Percakapan Murid
Interaksi pelbagai hala yang terdiri daripada tindas balas & respon murid di mana mereka mengambil inisiatif sendiri untuk melibatkan diri dalam process pengajaran dan pembelanjaran.Kadah ini terdapat perbincangan aktif antara guru dengan murid dan murid dengan murid sendiri.3) Kesenyapan
Berlaku secara senyap (kerana kekeliruan berlaku di antara pihak guru dan murid) untuk menghentikan gangguan komunikasi di antara guru murid.
PEMBENTUKAN INTERAKSI YANG BERKESAN DALAM BILIK PEMBELAJARAN
1) Susunan
Antara faktor yang mempengaruhi pembentukan interaksi dalam bilik pembelajaran ialah keperluan wujudnya susunan yang baik dan selesa seperti yang ditetapkan atau sering digunakan bagi kebanyakan pengurusan sekolah seperti:
a) Kedudukan meja dan kerusi
Kedudukan meja dan kerusi perlulah sesuai dengan keadaan semasa,bilangan murid dan keluasan bilik pembelajaran. Jika tiada salah satu dari kerusi atau meja, tidak sempurnalah bilik pembelajaran tersebut kerana akan timbul ketidakselesaan kepada murid ketika sesi Pengajaran dan Pembelajaran yang berlangsung untuk membentuk interaksi yang berkesan. Sebagai contoh, terlalu ramai pelajar, maka guru hanya menggunakan kerusi sahaja untuk sesi tersebut. Namun lain pula situasi SMA Daerah Batang Padang kerana pihak sekolah perlu menyusun meja dan kerusi mengikut jarak sosial 1 meter bagi mengelakkan apa-apa kemungkinan dan kepatuhan terhadap SOP yang telah ditetapkan.
b) Tiga jenis penyususan yang sesuai:
2) Banyakkan pengajaran berbentuk amali daripada berbentuk
teori
Dalam proses pembelajaran guru perlu mengetahui kebolehan pelajar didalam kelas yang diajar. Antara bentuk pengajaran yang efektif kepada pelajar ialah pengajaran dalam bentuk amali. Ini kerana, pembelajaran secara amali dapat menarik minat pelajar kerana mereka dapat melakukannya secara praktikal, secara tidak langsungnya mengembangkan bakat dan kebolehan serta kemahiran berfikir dengan lebih kreatif berbanding hanya dengan belajar secara teori. Pengajaran secara teori bagi kebanyakan pelajar adalah kurang efektif terutamanya untuk pelajar yang aktif. Ini kerana, pelajar akan merasa bosan selepas tempoh masa 30 minit ketika belajar secara teori di dalam kelas.
3) Keadaan emosi bilik darjah,sikap guru dan menyantuni
pelajar
Semasa sesi Pengajaran dan Pembelajaran dijalankan keadaan
emosi guru adalah penting kerana akan mempengaruhi seluruh aspek pengajaran
dari segi percakapan, gaya pengajaran dan reaksi muka. Oleh itu guru perlu
sentiasa dalam keadaan baik dan profesional didalam bilik pembelajaran agar
tidak menganggu sesi Pengajaran dan Pembelajaran yang sedang berlangsung. Oleh
itu, sikap guru yang baik dari segi emosi dan tingkah laku dapat memberi
pandangan positif dari pelajar terhadap guru. Guru juga boleh memberi peluang
dan kepercayaan kepada pelajar untuk membuat keputusan sendiri atau memberi
pandangan mereka semasa belajar. Selain itu, guru juga perlu menyantuni pelajar
yang mempunyai masalah peribadi atau pembelajaran dengan memberi nasihat atau
mengadakan sesi bimbingan kepada pelajar pada masa terluang bersama untuk
mengetahui dan menyelesaikan masalah pelajar kerana secara tidak langsung guru
perlu menjadi kaunselor yang baik.
4) Kawalan yang sempurna & menggunakan gaya kepimpinan yang sesuai
Amalkan sikap kepimpinan demokratik. Perkataan demokratik bermaksud berkongsi kuasa antara setiap ahli dalam komuniti. Guru yang mengamalkan sikap kepimpinan demokratik ialah guru yang sedia berkongsi kuasa dengan murid-muridnya. Murid-murid sentiasa mengemukakan pendapat mereka atau soalan jika mereka menghadapi masalah.
- Penggunaan kaedah kumpulan Interaksi antara guru dengan murid-murid adalah 2 hala. Murid-murid akan bertindakbalas terhadap segala aktiviti pengajaran guru.
- Interaksi antara murid dengan murid dapat digalakkan. Murid-murid akan melibatkan diri secara aktif dan bekerjasama dalam semua kumpulan dalam bilik pembelajaran.
5) Guna kaedah pengajaran yang boleh menghidupkan suasana
pembelajaran
Di bawah strategi berpusatkan murid ini, murid memainkan peranan yang penting dalam proses pembelajaran. Mengikut strategi ini, murid digalakkan melibatkan diri secara aktif dalam aktiviti pembelajaran mereka. Di dalam bilik darjah, guru merupakan seorang pemimpin yang memantau murid menjalankan aktiviti pembelajaran, sama ada secara kumpulan ataupun individu seperti yang dinyatakan oleh Abdul Halim Abdullah (2015), “Guru perlu mengetahui dan menghayati ilmu kandungan pedagogi dalam diri masing-masing supaya pelajar dapat memahami elemen KBAT dengan sempurna”. Dalam proses pengajaran dan pembelajaran, lebih banyak masa akan diperuntukkan kepada aktiviti pembelajaran murid. Kaedah kumpulan, lawatan, bermain, simulasi atau main peranan dan pengajaran individu adalah kaedah yang menjadi pertimbangan semasa menggunakan strategi pemusatan murid terutamanya murid di dalam kelas dan banyak aktiviti kumpulan untuk memberi peluang kepada pelajar. Antara ciri–ciri strategi pemusatan murid ialah:
- Dalam aktiviti pengajaran dan pembelajaran, murid memainkan peranan yang penting sedangkan peranan guru merupakan pemimpin yang membimbing murid menjalankan aktiviti pembelajaran.
- Komunikasi dan interaksi di antara guru dan murid adalah secara dua hala.
- Ciri kepimpinan guru bersifat demokratik. Murid digalakkan memberi pendapat mereka.
- Strategi pengajaran dan pembelajaran lebih mengutamakan pencapaian objektif pembelajaran murid.
- Peluang interaksi di antara murid adalah banyak dan sifat-sifat sosial yang positif seperti tolong-menolong, bekerjasama dan bertolak ansur jelas dapat dipupuk.
- Strategi ini mementingkan pengelolaan kaedah kumpulan. Perbezaan murid dari segi kebolehan dan minat diberikan perhatian.
- Di bawah strategi pemusatan murid, lazimnya murid menunjukkan sifat kreatif dan berinisiatif.
6) Guna alat bantu mengajar pelbagai dan berteknologi
Bibliografi
Mohd
Khairuddin Abdullah, Khalid
Hj Johari, Ag Yusof Ag Chuchu & Halimah Laji (2014). Komunikasi Guru Dalam
Bilik Darjah Dan Tingkah Laku Delinkuen Murid Sekolah Menengah. Jurnal Pemikir Pendidikan (Journal For
Educational Thinkers), 5, 59-77.
Diperoleh daripada https://www.academia.edu/download/53189921/jpp5_4.pdf.
Aney Marinda,
Muhammad Amin, & Norasmah Othman. (2019). Pengurusan Bilik Darjah Guru
Baharu Yang Mengikuti Program Pembangunan Guru Baharu (Ppgb). Jurnal Pendidikan Malaysia, 44(1), 21-27.doi: http://dx.doi.org/10.17576/JPEN-2019-44.01-03.
Muhamad
Mursyid Mohamad Zakaria (2017, November). Interaksi
dan pembelajaran. Diperoleh daripada https://www.slideshare.net/muhamadmursyidmohama/interaksidanpembelajaranqid=0466e428-9248-4484-8971-784bf7dbff57&v=&b=&from_search=8.
Haliza Hamzah
(2014). Pengurusan bilik darjah dan
tingkah laku. Selangor: Oxford Fajar Sdn. Bhd.
Sekian, Terima Kasih.
Disediakan Oleh:
Suhaila(D20192091557)
Comments
Post a Comment